Zawód detektywa to profesja, o której w przeszłości marzyło z pewnością wielu z nas. Któż z nas nie chciałby być jak Sherlock Holmes albo Hercules Poirot? Przecież każdy z nas co najmniej raz w życiu oglądał paradokumenty o pracy detektywów w telewizji i (na pewno) części z nas przeszło przez głowę, że to praca, którą moglibyśmy wykonywać. Zawód detektywa od wielu lat rozpala wyobraźnię ludzi, ale rzeczywistość ma się nijak do tego, co myśli się o pracy w tej profesji. Dobry detektyw to przede wszystkim odpowiedni zestaw cech charakteru, ogromna wiedza, a także chęć zdobywania doświadczenia. A jak zostać prywatnym detektywem i jak uzyskać licencję detektywistyczną? Jak wygląda cały proces i jakie warunki należy spełnić? O tym dowiecie z naszego dzisiejszego wpisu.

Wymagania dla kandydatów na prywatnych detektywów 

O tym, kto może zostać w Polsce prywatnym detektywem, mówi ustawa z dnia 6 lipca 2001 roku o usługach detektywistycznych. Jak można się z niej dowiedzieć, aby można było myśleć o pracy w tym zawodzie, należy: 

  • mieć co najmniej 21 lat 
  • być obywatelem Polski lub innego kraju Unii Europejskiej (lub posiadać zgodę na podjęcie zatrudnienia w Polsce)
  • posiadać wykształcenie minimum średnie 
  • posiadać pełną zdolność do czynności prawnych 
  • nie zostać skazanym za umyślne przestępstwo – również skarbowe 
  • nie posiadać toczących się postępowań o umyślne przestępstwo – również skarbowe 
  • posiadać pozytywną opinię komendanta powiatowego policji 
  • nie zostać zwolnionym dyscyplinarnie ze służb w ciągu ostatnich 5 lat
  • posiadać zdolność psychiczną do wykonywania zawodu 
  • posiadać odbyte szkolenie o którym mówi ustawa

Tylko osoby z licencją prywatnego detektywa, mogą w Polsce legalnie wykonywać ten zawód.

Szkolenie na prywatnego detektywa

Jak więc widać, lista niezbędnych wymagań dla kandydatów, którzy chcieliby zostać prywatnymi detektywami, jest dość długa. Jednak najbardziej interesującą częścią, jest ostatni punkt, czyli szkolenie. To właśnie ono daje przyszłym detektywom niezbędną wiedzą oraz podstawowe umiejętności, które później będą mogli wykorzystać w swoim nowym zawodzie. 

O samym szkoleniu mówi Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 19 grudnia 2013 w sprawie szkolenia osób ubiegających się o licencję detektywa. Warto znaleźć dobry ośrodek, w którym dowiemy się naprawdę dużo o swojej przyszłej pracy. Niestety, istnieje wciąż dużo szkół w których na zajęcia nawet nie trzeba przychodzić. Wystarczy zapłacić za kurs, a następnie podpisać odpowiedni dokument. Z racji, że cena kursu nie jest mała (o kosztach dowiecie się nieco później), warto zadbać o to, by coś z niego wynieść. To, ile dowiemy się podczas samej nauki, będzie miało bezpośredni wpływ na naszą pracę, a tym samym – przyszłe zarobki. Dlatego też warto do tematu podejść poważnie i znaleźć miejsce w którym zostaną nam przekazane wartościowe i sprawdzone informacje. 

Szkolenie będzie składało się głównie z poznawania przepisów prawa. To właśnie na nim dowiemy się, jaki jest zakres kompetencji pracy prywatnego detektywa. Nie warto bagatelizować tych zajęć, ponieważ to właśnie na nich dowiemy się, na co prywatny detektyw może sobie pozwolić, a co doprowadzić go może do odpowiedzialności karnej. Zwróćmy uwagę na takie zagadnienia jak: ochrona danych osobowych oraz informacji niejawnych, przepisy regulujące zasady wykonywania działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych oraz prawa i obowiązki detektywa. Według wyżej wymienionej ustawy, jest to minimum wiedzy, którą przyszły prywatny detektyw powinien mieć w pełni opanowaną.  

Po szkoleniu należy zdać specjalny egzamin wewnętrzny, który przeprowadzony zostanie przez ośrodek szkoleniowy. W praktyce oznacza to tyle, że nie zostaniemy zapytani o nic więcej, co nie padło na zajęciach. W przeszłości za egzaminy odpowiadały państwowe, niezależne komisje, które dbały o to, by nie było zbyt łatwo. Dziś to zazwyczaj tylko formalność, a większość uczestników bez problemu uzyskuje dyplom, który poświadcza zakończenie kursu. 

Inne formalności

Według ustawy o usługach detektywistycznych, kandydat ma obowiązek przestawić również zdolność psychiczną do wykonywania zawodu. W tym celu należy udać się do psychologa, a także psychiatry, którzy mogą wydać odpowiedni dokument. Jeżeli tylko nic nie stoi na przeszkodzie by go otrzymać, wizyta będzie tylko formalnością. Z takim pismem udajemy się do Wydziału Postępowań Administracyjnych Policji – w odpowiedniej komendzie wojewódzkiej. Warto jednak przed tym przeczytać, co powinniśmy zabrać na spotkanie i czego możemy się na nim spodziewać.

To właśnie na tym etapie, będziemy musieli potwierdzić, że spełniamy warunki ustawy o usługach detektywistycznych. Dlatego też potrzebna będzie kopia dowodu osobistego lub innego dokumentu, który potwierdzać będzie nasze polskie lub unijne obywatelstwo. Przygotować należy również świadectwo maturalne oraz specjalny wniosek o wydanie licencji prywatnego detektywa. Niezbędne będą również oświadczenia, które wymieniliśmy już w niezbędnych dla kandydatów warunkach. Nie należy zapominać o zaświadczeniu o niekaralności w oryginalnej wersji. Zabierzmy ze sobą również dwa zdjęcia legitymacyjne oraz zaświadczenie o ukończonym kursie dla prywatnych detektywów. Cała niezbędna lista dokumentów dostępna jest na stronie Wydziału Postępowań Administracyjnych Policji – jest tam nawet specjalna zakładka zatytułowana “licencja detektywa”. 

Gdy dokumenty zostaną złożone, wniosek trafi do dzielnicowego, który zajmuje się miejscem naszego zamieszkania. Sprawdzi on nas w rejestrach oraz przyjedzie do naszego domu. Przeprowadzi wywiad środowiskowy z sąsiadami oraz domownikami. Jeżeli wszystko będzie w porządku, wystawi nam pozytywną opinię, a komendant powiatowy wyda odpowiedni dokument. Teraz spełniamy wszystkie wymogi, które opisane były w ustawie. Co ważne, wszystkie dokumenty obecnie można złożyć również w formie elektronicznej. Decyzja zostania wydana w ciągu 30 dni. Już prawie zostaliśmy prywatnym detektywem. Prawie, ponieważ czas zapłacić za wydanie licencji…

Ile kosztuje zostanie prywatnym detektywem?

Aby zostać prywatnym detektywem, należy wiedzieć, że zostaniemy obarczeni kosztami, które wcale nie są małe. Sam kurs to cena około 2000 złotych. Za badania lekarskie zapłacimy około 300 złotych. Najdroższa będzie jednak opłata za wydanie samej licencji. Zgodnie z ustawą, wynosi ona 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z ostatniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUSu. Tak więc pod koniec 2021 roku, wynosi ona około 2919 złotych. Dlatego też należy przygotować się na to, że sam proces zostania prywatnym detektywem zapłacimy około 5000 tysięcy złotych. Jeżeli jednak będziemy później sprawdzać się w zawodzie, pieniądze te powinny dość szybko się nam zwrócić.

Prywatni detektywi i predyspozycje 

Jak łatwo można się domyślić, aby zostać prywatnym detektywem należy mieć szereg konkretnych cech, które powodują, że będziemy nadawać się do wykonywania tego zawodu. Często na stronach firm, które oferują kursy detektywistyczne, można spotkać się z informacją, że poszukiwana jest konkretna grupa uczniów. Są to między innymi studenci i absolwenci kierunków związanych z bezpieczeństwem narodowym, a także prawem oraz byli funkcjonariusze służb mundurowych. Dlatego też zanim rzucimy się wir marzeń o pracy detektywa, najpierw warto zadbać o odpowiednie przygotowanie do tej pracy. Polecane są szkoły podyplomowe oraz odpowiednie studia. 

Jak więc widać, uzyskanie licencji detektywistycznej, nie jest trudną sprawą. W Polsce wiąże się ono głównie do spełnienia wymogów formalnych. Jeżeli natomiast zależy nam, by w przyszłości dobrze wykonywać swoją pracę, powinniśmy nastawić się na to, że będziemy musieli stale się dokształcać i na bieżąco być ze wszelkimi nowościami. Wykfalifikowani i profesjonalni prywatni detektywi to dziś osoby, które są na wagę złota, a za ich pracę klienci są w stanie zapłacić naprawdę sporo pieniędzy. Dlatego już teraz trzymamy kciuki i mamy nadzieję, że wkrótce rozwiążemy razem jakąś zawiłą sprawę. Powodzenia!